Bażanowice
Liczba mieszkańców (stan na 30.06.2023 r.) - 1233
Bażanowice są wioską położoną w dolinie Bobrówki, około 3 km na zachód od Goleszowa, w obrębie pagórów Pogórza Cieszyńskiego. Liczą około 1200 mieszkańców.
Pierwsza wzmianka o miejscowości pochodzi z roku 1523. Była to wieś szlachecka. Po 1780 r. Saint Genois odstąpił Bażanowice komorze arcyksiążęcej.
W 1824 roku w Bażanowicach urodził się Paweł Stalmach, zasłużony działacz Śląska Cieszyńskiego i obrońca polskich praw w okresie naporu germanizacyjnego, współzałożyciel i redaktor pierwszego na Śląsku Cieszyńskim ,,Tygodnika Cieszyńskiego", późniejszej ,,Gwiazdki Cieszyńskiej", twórca Macierzy Szkolnej, która położyła duże zasługi w obronie polskości i krzewieniu świadomości narodowej.
W 1930 roku przy majątku Państwowej Wyższej Szkoły Gospodarstwa Wiejskiego w Cieszynie powstała w Bażanowicach Mleczarnia Szkolna. W 1933 roku, w dawnej gorzelni arcyksiążęcej, założono Doświadczalną Stację Serowarską. Jej celem było opracowanie metod wyrobu sera ementalskiego, prowadzenie badań nad jakością i zdatnością mleka do wyrobu tego gatunku sera, dostarczenie pomocy technicznej serowniom ementalskim współpracującym ze Stacją oraz kształcenie praktykantów. Do dnia dzisiejszego mleczarnia produkuje ,,ementalery" i inne wyroby mleczne.
Bażanowice szczycą się tzw. zamkiem. Jest to budynek murowany, czworoboczny i piętrowy, wzniesiony prawdopodobnie na przełomie XVIII i XIX wieku, a gruntownie przerobiony w 1894 roku. Piwnice i sień posiadają sklepienia kolebkowe. Na ścianie frontowej znajduje się herb i data 1839. Dach kryty jest dachówką. Obok znajduje się parterowy i podpiwniczony budynek gospodarczy z oknami zamkniętymi półkoliście, we wnękach i dwuspadowym dachem. Drugi budynek gospodarczy jest parterowy o kształcie wydłużonego prostokąta. Od południowego - zachodu napis: E.H. ALBRECHT i data 1857.
Koło zameczku, w alei dorodnych lip, znajduje się późnobarokowa (z 1770 roku) - kamienna rzeźba św. Jana Nepomucena na ozdobnym postumencie z nierozpoznanym herbem.
Z nowych obiektów w Bażanowicach zwraca uwagę przeszklony kościół ewangelicko - augsburski, zbudowany w 1981 roku według projektu Stanisława Kwaśniewicza.
Henryk Mróz
